Als je denkt aan iemand met een eetstoornis, is waarschijnlijk het eerste wat in je opkomt een meisje met anorexia. Dun, breekbaar, bang. Logisch, stereotypen zijn vaak niet op gebakken lucht gebaseerd. Maar vaak wordt vergeten dat er ook een heel andere kant van het eetstoornisuniversum is. Hoi, ik ben een man, ik ben dik en ik had een eetstoornis.
Alhoewel, dat zeg ik nu wel, maar ik heb nooit een eetstoornis gehad. Officieel tenminste. Ik ben nooit gediagnosticeerd. Het was de reden dat ik dit artikel al maanden voordat ik eraan begon in mijn hoofd had. Zelfdiagnosticeren is eigenlijk uit den boze. Lieg ik mezelf niet voor? Plak ik niet onterecht een label op mezelf? Zoek ik niet een excuus voor mezelf om dik te zijn? Ik durfde niet te gaan schrijven.
Maar, dacht ik later, dat ik dat label nooit gekregen heb vanuit de GGZ of maatschappij is ook eigenlijk het probleem en daarom moet ik dit juist schrijven. Niemand kijkt naar mij en denkt: die heeft een eetstoornis. Psychologen die me behandelden voor mijn depressie en angstklachten vroegen wel naar mijn eetpatroon, maar verder dan ‘je moet afvallen’ kwamen ze niet. No shit, Sherlock. Je mankeert in ieder geval niks aan je ogen. Mannen worden over het algemeen niet ‘verdacht’ van het hebben van een eetstoornis.
Lees ook: Lange wachtlijsten en een eetstoornis: “Ben ik wel ziek genoeg?”
Daarom heb ik nu officieel schijt aan of het verantwoord is en wat professionals uit de GGZ er van zeggen: ik heb een eetstoornis gehad. Een Binge Eating Disorder om precies te zijn, afgekort tot BED. Ik word normaal ontzettend enthousiast van een bed, maar van deze iets minder. Dit BED is een bitch.
Wat is een Binge Eating Disorder?
Veel eetstoornissen houden in dat je, aan de oppervlakte, walgt van eten. Je eet niet of je kotst het weer uit. Een Binge Eating Disorder houdt in dat je juist gaat eten. En niet zo’n beetje ook. Je propt jezelf helemaal vol en dan nog wat extra. Het liefst met de meest lekkere, gore troep die je maar kan vinden. Je hebt enorme vreetkicks waarin je jezelf niet kunt beheersen. Je weet niet eens wat je eet, maar je weet alleen dat je eet en dat je méér wil.
Ik weet wat je denkt: ‘Nou nou, je kunt toch wel gewoon een klein beetje van iets lekkers pakken?’ Nee, dat gaat dus niet. Dat is het probleem. Die eetbui zit namelijk letterlijk en figuurlijk tussen je oren. Meestal eet je uit emotie. Je bent boos, verdrietig of voelt je emotioneel leeg. Je probeert jezelf te troosten met eten, eten en nog eens eten. Het kan ook een coping mechanisme zijn om met triggers of veel stress om te gaan.
Troosteten
De eerlijkheid gebiedt te zeggen: ik ben altijd al een dik kind geweest. Daar kunnen meerdere redenen voor zijn, maar eigenlijk was ik als kind ook al heel vaak angstig of somber. Vaak werd ik getroost, of troostte ik mezelf, met eten. Toen ik op de middelbare school gepest werd vanwege mijn gewicht, troostte ik mezelf… met eten.
Het lijkt zo krom en tegendraads om jezelf te troosten met voedsel als je gepest wordt omdat je dik bent en dat is het eigenlijk ook. Maar ik had geen rem of stem in mijn hoofd die zei dat het verkeerd was. Ik zag het zelf ook pas achteraf. Ik ontwikkelde een eetstoornis. Wist ik het maar. Wist ik maar dat BED bestond.
Het troosteten nam toe naarmate mijn depressie vorderde en ontplofte eigenlijk ook op het hoogtepunt. Ik wilde niks meer, mijn leven had geen zin, ik deed niks en ik wilde dood. Ik dronk dagelijks alcohol en het was inmiddels gewoon om slechte dingen te eten. Het enige waardoor ik nog iets voelde was simpelweg eten en drinken. Hoe dieper ik mentaal zonk, hoe groter het gat dat gevuld moest worden. Mijn rem werkte al een tijdje niet meer.
In die tijd, in de meest ellendige periode van mijn leven, kwam ik in zo’n drie maanden tijd dertig kilo aan. Ja, echt dertig. Bovenop het aantal kilo’s dat ik in de jaren al was aangekomen. Ik schaam me dood om het op te schrijven. Ik schaam me ervoor dat ik het zover heb laten komen. Schaamte. Ik at eerst twee zakken chips leeg op dinsdagavond om me vervolgens dood te schamen. Ik walgde van mezelf. Ik wilde nog minder leven. En op woensdag deed ik het weer. Ik was de controle volledig kwijt.
Herstel Binge Eating Disorder
We gaan een jaar of zes vooruit. Nu dus. 2021. Het gaat lekker met me, ik kan weer van het leven genieten en ben niet vaak meer somber. Ook ben ik in de tussentijd 35 kilo kwijtgeraakt. Nog steeds heb ik flink overgewicht, maar het allerextreemste ligt achter me. En dat is denk ik precies het bewijs dat mijn eetgedrag aan een ijzeren ketting met mijn emoties ligt.
Naarmate het beter met me ging, besefte ik meer en meer dat ik niet goed bezig was. Maar ook kreeg ik tijdens die mentale opwaartse lijn minder de behoefte mezelf vol te proppen met allerlei zooi omdat ik niet anders kon. Ik veranderde stukje bij beetje mijn eetpatroon en ging gezonder leven en sporten. Gezond leven ben ik nog steeds dagelijks mee aan het strugglen. En ook met mijn eetstoornis.
Als ik stress heb, moe ben, me verdrietig voel, angstig of overprikkeld ben, dan heb ik nog steeds de neiging om naar eten te grijpen. Ik heb mijn impulsen beter onder controle, maar ik zou liegen als ik zeg dat ik niet nog regelmatig in oude patronen verval. De schaamte erna is niet minder geworden, de walging voor mezelf gelukkig wel.
Body shaming
Ondanks dat ik meer van mezelf ben gaan houden, haat ik mijn lichaam vaak nog steeds. Ik probeer er wat aan te doen. Soms kijk ik in de spiegel en ben ik tevreden met mijn progressie. Soms kijk ik in de spiegel en wil ik het liefst de overtolligheid van mijn lichaam afsnijden met een mes. Ik weet hoe luguber dit klinkt, maar het is wel wat er zich in mijn hoofd afspeelt.
Ik hoop dat dit ook ogen opent. Body shaming en body positivity is niet alleen iets voor vrouwen. Niet alleen vrouwen worden door anderen met het IQ van een pinda afgerekend op hun vetjes, hun rondingen en de littekens die daar soms bij horen.
Niet alleen vrouwen hebben last van ‘perfecte’ lichamen op Instagram en zelfhaat als hun broek niet meer past. Ook mannen haten hun lichaam. Ook mannen worden verdrietig van een blokjesbuik op Instagram. Ook mannen worden gebodyshamed om een gebrek aan spieren of een buikje. Is dat besef er wel?
Dik zijn zit tussen je oren
Ik heb überhaupt niet het idee dat er iets van besef is wat dik zijn eigenlijk inhoudt. ‘Ieder pondje gaat door het mondje’, ik word al misselijk als ik het opschrijf. Wat een hekel heb ik aan deze zin. Vooral omdat ik die al duizenden keren naar mijn kop geslingerd heb gekregen. Een Binge Eating Disorder is geen excuus om dik te mogen zijn. Het is een serieus probleem waar duizenden Nederlanders aan lijden zonder dat ze het door hebben. En ja, het klopt dat we het allemaal zelf opeten, maar er ligt iets onder.
Ook interessant: 5 redenen waarom het taboe op mentale gezondheid voor mannen enorm is
Het is te makkelijk om te roepen dat dikke mensen maar even moeten wachten op hun coronavaccin, omdat ze er zelf voor gezorgd hebben dat ze een risicogroep zijn. Het is te makkelijk om te zeggen dat je minder moet eten en meer moet sporten als je af wil vallen. Het is te makkelijk om te oordelen. Achter heel veel vet in Nederland zit een astronomisch grote leegte, een bak ellende of een hoop verdriet. Veel dikke mensen moeten misschien niet naar een diëtist, maar naar een psycholoog.
Vond je dit artikel interessant? Volg COMMEN. op Facebook, Twitter en Instagram voor meer verhalen over mentale gezondheid, of ontvang al onze artikelen via WhatsApp.
Heb je geen social media of geen zin om ons te volgen? Blijf op de hoogte van onze laatste artikelen via een snelkoppeling op je telefoon of schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang één keer per maand een mail met onze beste artikelen.