‘Weekendstress is een vorm van angst waarbij je het gevoel hebt dat het niet lukt om alles wat je wil doen in één weekend te proppen.’
Weekendstress: waarom je weekend altijd suf aanvoelt
Een van de standaardvragen die je op maandag krijgt is hoe je weekend was. Het is dan vrij ongemakkelijk om toe te geven dat je Ex On The Beach voor de tweede keer heb gebinged terwijl de rest van je collega’s of schoolvrienden hét weekend van hun leven hadden.
Op Instagram zag je foto’s voorbijkomen van hardloopwedstrijden, uitwaaidagen op Scheveningen, meisjes die nonchalant heel erg proberen niet in de lens van een clubfotograaf te kijken en gezellige etentjes in restaurants.
Heb je vaak het idee dat jouw weekenden niet spannend genoeg zijn, en dat je niet het maximale uit deze dagen haalt? Heb je het idee dat anderen deze 48 uur wél altijd goed besteden? Dan heb je misschien last van ‘Weekend Anxiety Syndrom’ (WAS), ofwel weekendstress-syndroom.
Alhoewel dit geen officieel erkende medische term is, lijken een hoop mensen hier last van te hebben. ‘WAS is een vorm van angst waarbij je het gevoel hebt dat het niet lukt om alles wat je wil doen in één weekend te proppen’, zegt Catherine Madigan, psycholoog bij Anxiety Treatment Australia.
Kort gezegd komt het erop dat mensen die doordeweeks druk bezig zijn met allerlei verplichtingen, zoals school en werk, de druk voelen om het maximale uit hun weekend te halen. Het wordt dan ook gezien als een bijproduct van de drukke samenleving waarin we leven.
‘Veel mensen denken dat ze te weinig tijd hebben’, zegt Luke Martin, psycholoog bij praktijk Beyondblue. ‘Op sociale media leeft iedereen het perfecte, drukke leventje, waardoor het makkelijk is om de schuld bij jezelf te leggen wanneer het jou niet lukt om aan deze maatstaf te voldoen.’
Sociale druk
‘Op maandag, wanneer mensen hun weekenden met elkaar bespreken, zorgt dit ervoor dat je misschien aan de spanning van je eigen leven gaat twijfelen’, aldus Martin. Er is dus een hoop sociale druk om het perfecte weekend te hebben, terwijl het in principe helemaal niet nodig is om onszelf te vergelijken.
Maar toch doen we het. Uiteraard is hierbij een rol voor sociale media weggelegd. ‘Mensen plaatsen alleen foto’s van ervaringen die ze willen delen op Facebook en Instagram, waardoor wij als toeschouwers het onjuiste beeld krijgen dat iedereens leven gevuld is met dat soort momenten’, zegt Madigan.
En inderdaad, ik herken dit. Wanneer ik op een zondagmiddag om 15:30 uur vanaf werk naar huis fiets vraag ik mij altijd af hoe het kan dat anderen wél tijd en geld hebben om in de kroeg speciaalbiertjes te drinken. Hetzelfde geldt voor mensen die vrijwel altijd op vakantie lijken te zijn en de lading wintersportfoto’s die je ieder jaar voor je kiezen krijgt: hoe doet iedereen dit?
Ik krijg zo ook het idee dat ik mijn tijd aan het verdoen ben wanneer ik zondagmiddag slaap probeer in te halen van de vorige dagen. Afgaande op de hipster-filterbubbel waarin ik zit zou ik een of andere bierbrouwerij, alternatief concert of veganistisch restaurant moeten bezoeken.
Toch is social media niet de enige veroorzaker van WAS. Ironisch genoeg hebben namelijk juist workaholics last van dit probleem. Mensen die doordeweeks dus eigenlijk te hard en lang werken. ‘Veel mensen hebben stressvol werk, maar kunnen met deze spanning omgaan omdat het in een gecontroleerde omgeving plaatsvindt’, verklaart Martin. ‘In het weekend ontbreekt deze structuur echter, waardoor stress kan ontstaan.’
Ook interessant: Wat je moet doen als je verliefd bent op je therapeut
Deze mensen hebben last van weekendstress
Wanneer je naast workaholic ook nog perfectionistisch aangelegd bent heb je helemaal een grote kans op weekendstress. ‘Sommige mensen vinden het fijn om in het weekend niets te hoeven doen, maar anderen zien hier juist tegenop’, zegt Madigan.
‘Wanneer je doordeweeks gewend bent om volgens een strakke planning te leven kan het vooruitzicht van 48 vrije uren behoorlijk stressvol zijn. Deze mensen hebben het gevoel de controle te verliezen en hebben behoefte aan structuur en regelmaat.’
Weekendstress is dus geen officiële diagnose, maar op basis van eigen onderzoek onder cliënten heeft Madigan wel enkele symptomen kunnen aanwezen. Mensen zijn tijdens hun vrije dagen (wat dus niet per se het traditionele weekend hoeft te zijn) sneller geïrriteerd, voelen zich paniekerig, hebben last van hoofdpijn en/of buikproblemen en zijn constant aan het piekeren. Ook raken mensen met WAS stress moeilijker kwijt en vallen ze lastiger in slaap.
Dit kun je doen tegen weekendstress
‘Wanneer je overdonderd wordt door het uitzicht van een heel weekend vrij is het belangrijk om structuur aan te brengen’, adviseert Martin. Deze tip is vooral handig voor mensen die doordeweeks een nauwgezette planning aanhouden, zoals ik.
Ondergetekende plant zijn dagen vrij vol waardoor ik ook vaak geen flauw idee heb wat ik met een vrije dag aan zou moeten. Het werkt voor mij dus beter om altijd dingen in te plannen, hoe niet-noemenswaardig ze ook zijn.
Wanneer je er voor kiest om je weekenden in te plannen moeten deze activiteiten in lijn liggen met wat je belangrijk vindt in het leven. ‘Denk na over welk boek je nog wil lezen, welke onderwerpen je interesseren, met wie je gaat afspreken om een koffietje te doen. Of welke oefeningen je nog wil uitproberen in de sportschool’, adviseert Martin.
‘Op deze manier verdeel je het weekend in kleine momenten en activiteiten, in plaats van één groot geheel. Het is hierdoor beter in te delen en overzichtelijker.’
Bovendien is het verstandig om bij jezelf na te gaan waar je weekendstress door wordt getriggerd, zoals wel vaker het geval bij mentale strubbelingen. ‘Wanneer je merkt dat je onrustig wordt van de constante nabijheid van je telefoon, is het handig om deze weg te leggen’, zegt Madigan. ‘Dit is in het begin een beetje onwennig. Maar je zult zien dat de wereld gewoon doordraait, ook als je niet continu op social media zit.’
Tot slot zegt psycholoog Martin dat het vooral om balans gaat. ‘Je hoeft niet ieder weekend enerverende dingen te doen, zoals uit een vliegtuig springen. Soms is het weekend druk, soms niet: dat patroon is normaal’, zo stelt hij gerust. ‘Het belangrijkste is dat je in ieder geval tijd hebt om te herstellen van je werkweek, en kunt opladen voor de dagen die komen.’