Depressie Stempels

Depressieve mensen moeten vaker met zichzelf praten

Stel vaker de “waarom”-vraag.

By Redactie COMMEN. /

Wie middenin een depressie zit, stopt vaak met nadenken. Je zit vast in je eigen gedachten en de stroom aan ellendige gevoelens houdt maar niet op. De kunst is om te achterhalen waar deze gedachten vandaan komen. Door vaker de “waarom”-vraag te stellen heb ik beter leren omgaan met mijn depressie: waarom depressief? Het mooie van dit alles is dat jij het ook kunt leren.

“Waarom depressief”: de vraag die je vaker moet stellen

Je bent niet je depressie. Het is ‘slechts’ een onderdeel van je leven. Een heel groot onderdeel, dat wel, maar zeker niet de allesbepalende factor.

Alles in het leven vergt oefening. Van niet in je broek kakken, veters strikken tot aan fietsen zonder op je muil te gaan: je hebt het ooit moeten leren. Hetzelfde geldt voor leren omgaan met je depressie. In dit artikel leg ik uit waarom je vaker met jezelf moet praten. De weg naar herstel begint namelijk bij jezelf.

Wees eerlijk, vooral naar jezelf

De eerste stap is eerlijk zijn naar jezelf. Je moet erkennen dat het niet goed gaat met je. Een moeilijke en pijnlijke conclusie, maar wel noodzakelijk.

Hele dagen huilen, een ‘leeg’-gevoel hebben, denken aan zelfmoord en continu angstig, boos of verdrietig zijn is namelijk niet normaal. Dit is moeilijk te bevatten, omdat het wel jouw realiteit is.

De harde realiteit is dat er pas wat gaat veranderen zodra jij in actie komt. Er zijn heel veel mensen die jou graag uit het dal omhoogtillen, maar je moet wel zelf die hand uitsteken.

Foto: Pexels

De weg naar herstel begint door eerlijk met jezelf te zijn. In plaats van gevoelens enkel te ervaren, moet je ze ook analyseren. Waarom huil je zoveel? Waar komt het lege gevoel vandaan? Waarom wil je dood?

Een kleine waarschuwing vooraf: dit is super confronterend. Je graaft namelijk naar antwoorden die je (vaak met goede redenen) hebt verstopt.

De “waarom depressief”-vraag

Vrijwel mijn hele puberteit en tienerjaren ben ik depressief geweest, zonder het zelf door te hebben. Ik zag nergens het nut van in, was nooit bij en een gevoel van leegte overheerste continu mijn leven. Ik lag echter niet hele dagen op bed, en voldeed daarom niet aan het stereotypebeeld van een depressief persoon.

Pas toen ik 20 werd begon het bij mij te dagen dat er meer aan de hand was. Ik zag mensen om mij heen dromen hebben, bezig zijn met hun toekomst en wensen uitspreken. Dit terwijl ik nooit verder was gekomen dan simpelweg de dag die komen gaat overleven

Dit gevoel hield aan tot ik op een artikel stuitte wat op mijn lijf geschreven was. Het ging over een man van 32 die net als ik continu een ‘leeg’ gevoel had: niks deed ertoe. Hij was niet blij, hij was niet boos, hij was niet verdrietig. Wel was hij zo nu en dan flink somber, angstig over de toekomst en bovenal niet gelukkig.

Foto: Max Sandelin

Net als ik zocht ook hij pas veel te laat professionele hulp. Na enkele gesprekken met een psychiater kreeg hij de tip om vaker ‘met zichzelf te praten’. Hij moest als het ware zijn gedachten gaan interviewen. Om niet al teveel af te dwalen beperk ik mij tot het uitleggen van dit advies.

Ik besloot dit advies op te volgen, omdat ik mij zo erg herkende in de gevoelens die hij beschreef. Algemene praatjes over depressieve gevoelens op gezondheidswebsites wisten mij nooit te raken, maar dit artikel wel. Daarom besloot ik zijn advies ter harte te nemen en bij wijze van experiment twee weken lang de conversatie met mezelf aan te gaan.

> Ook interessant: Interview: van zelfmoordpoging naar je eigen kinderboek

Zo praat je met jezelf

De oorzaak van je depressie is in de basis heel simpel: achterhaal waar je gevoelens vandaan komen. Op die manier kom je vanzelf tot de kern(en) van je probleem.

Klinkt vaag, hè? Klopt. Daarom even een voorbeeld. Dit is hoe ik bijvoorbeeld in de ochtend mezelf interview.

  • Depressieve ik: ik werd boos en gefrustreerd wakker
  • Objectieve ik: waarom?
  • Omdat een klant niet op tijd zijn teksten aanleverde.
  • En maakt dat heel veel uit, of niet?
  • Eigenlijk niet. Het hoeft volgende week pas af.
  • Is er een nog een andere oorzaak van die boosheid?
  • Ja, de laksheid van deze klant is weer een teken dat anderen vaak de kantjes er vanaf lopen.
  • Waarom vind je dat?
  • Ik heb het idee dat anderen vaak minder goed hun best hoeven te doen om dezelfde dingen te bereiken als ik: ik moet harder werken voor hetzelfde resultaat.
  • Tja, daar kun je eigenlijk niet echt een antwoord op geven: je bent niet op de hoogte van hun specifieke situatie. Is er nog iets anders waarom je gefrustreerd wakker werd?
  • Ik slaap slecht. Ik kan gewoon niet slapen. Letterlijk het meest simpele ding in de wereld kan ik niet. Ik doe allemaal dingen, maar slapen lukt niet.
  • Verder nog wat te zeiken?
  • Ja, tuurlijk. Wat maakt het allemaal uit? We gaan allemaal dood en het leven is niks meer dan denken dat het er allemaal toe doet. Bovendien zou de wereld beter af zijn zonder ons als mensen.

Super confronterend en een beetje schizofreen om terug te lezen, maar wel de moeite waard. Je praat als het ware met een denkbeeldige vriend – een behoorlijk cynische denkbeeldige vriend, welteverstaan.

Jouw thema’s

Probeer dit twee weken vol te houden en daarna de balans op te maken. Welke thema’s komen naar bovendrijven: op welke onderwerpen loop je momenteel ‘stuk’? In mijn geval ging het om het volgende:

  1. Ik irriteer me snel aan mensen. Dit ligt niet aan hen, maar aan mijn eigen problemen. Die uit ik namelijk op hen. Wanneer ik mij kut voel, reageer ik dusdanig op mijn omgeving.
  2. Wie vijf uur per nacht slaapt, heeft weinig energie. Ik sliep gewoon te weinig. Hierdoor was ik de hele dag bezig met mijn energie over de dag verdelen, waardoor ik altijd maar voor ‘de helft’ aanwezig was.
  3. Teveel nadenken over het leven. Wie lang genoeg nadenkt komt al snel tot de conclusie dat het allemaal niks uitmaakt. Hierdoor voelde ik mij continu leeg. In mijn achterhoofd zat altijd een stemmetje die vertelde dat niks ertoe doet.

Een startpunt

Je maakt hiermee je gedachten concreet. Na een periode van twee weken heb je een overzichtelijk lijstje met thema’s waar je aan moet werken. Uiteraard is deze opsomming niet definitief, maar het is een goed startpunt. Staar je daarom niet blind op de thema’s die je hierboven hebt geschetst: niemands leven is te vatten in een paar onderwerpen.

Wees daarnaast trots op deze lijst met ‘projecten’. Jezelf interviewen is namelijk niet makkelijk. Het vraagt om een bepaald niveau van intelligentie, zelfkritiek en oplossingsgerichtheid. Emoties meten, ze opschrijven, de oorzaken in twijfel trekken en vervolgens oplossen is namelijk in een notendop het werk van een psycholoog.

Foto: Lukas Rychvalsky

Het verschil zit hem in het feit dat een psycholoog minstens vier jaar heeft gestudeerd, en jij niet. Verwacht daarom niet dat het proces zo rechttoe-rechtaan gaat als hier boven beschreven. Ik heb de tekst een paar keer bewerkt om het goed leesbaar te maken: in mijn eigen aantekeningboekje is het een stuk minder duidelijk. Hoe je schrijft is namelijk een reflectie van hoe je nadenkt. Tijdens een depressie denk je allesbehalve helder na, maar dat hoef ik jou niet te vertellen.

Helder nadenken hoeft dan ook niet. Het gaat erom dat je gedachten concreet maakt. Wanneer overpeinzingen enkel in je hoofd blijven spoken gaat het al snel van kwaad tot erger. Gedachten blijven zichzelf herhalen, leiden nergens naartoe en uiteindelijk word je gek van jezelf.

> Lees ook: Straatvraag: heb jij weleens aan zelfmoord gedacht?

Om hulp vragen

Nu je weet waar je depressieve gevoelens vandaan komen, moet je hulp gaan zoeken. Depressie is een ziekte en behandeling vraagt om het werk van een professional. Iemand met een gebroken been laten ze ook niet aan zijn lot over. Hulp zoeken is daarmee ook geen teken van zwakte, maar juist een blijk van kracht: blijkbaar is je wil om te overleven nog steeds aanwezig.

In het geval van een depressie is je huisarts het eerste aanspreekpunt. Hij of zij kan jou helpen, of je doorverwijzen naar een psycholoog. Er is in Nederland ontzettend veel hulp beschikbaar en het is zonde om daar geen gebruik van te maken.

Een psycholoog bezoeken is echter alles behalve een ‘quick fix’. Diegene kan jou helpen, maar niet genezen: dat moet je namelijk zelf doen. Wel kan je psycholoog optreden als een begeleider dankzij haar of zijn ervaring.

Tijdens het herstelproces moet je continu eerlijk naar jezelf blijven. Je zult nog vaak emoties moeten analyseren, jouw gedrag verklaren en aangeven hoe je je voelt (de clichés zijn waar). Bewust met je gedachten omgaan is daarom een essentiële vaardigheid voor het omgaan met je depressie. Dankzij je oefening met het stellen van de “waarom”-vraag heb je hier al mee kunnen oefenen.

Meer weten over hoe je om moet gaan met je depressie? Lees dan onze gids voor het omgaan met je depressie. Deze heb ik geschreven naar aanleiding van mijn eigen ervaringen. Ik vermoei je niet met onzinnige rechttoe-rechtaan tips, maar geef advies waar je daadwerkelijk wat aan hebt.

You may also like

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *