Boeken over autisme zijn er in alle soorten en maten. Van opvoedkundige gidsen voor peuters, ervaringsverhalen tot aan diepgravende wetenschappelijke boeken over de oorzaak van de ontwikkelingsstoornis: noem een onderwerp en er is over geschreven. Overzicht bewaren kan dan ook best lastig zijn. In dit artikel verzamelen we de beste boeken over autisme, ongeacht je interesse.
Boeken over autisme
Over autisme gaan een hoop stereotypen rond. In Nederland hebben ruim een half miljoen mensen de diagnose autismespectrumstoornis (ASS), of een aanverwante diagnose die inmiddels niet meer gebruikt wordt, zoals syndroom van Asperger.
Het is dan ook logisch dat er boeken over autisme zijn. Sterker nog, het aanbod neemt de afgelopen jaren alleen maar toe. De kwaliteit laat soms echter te wensen over. In dit artikel stellen we daarom een lijst op van boeken over autisme die wél de moeite waard zijn.
Ik heb onder meer gelet op afwisseling qua verhaal, soort boek (opvoedkundig, verhalend) en reviews van lezers. Dus of je nu op zoek bent naar een ervaringsverhaal, wetenschappelijk boek of roman over autisme: in deze lijst vind je het. De boeken staan op willekeurige volgorde.
Zondagskind
Auteur: Judith Visser
In ‘Zondagskind’ wordt het verhaal van Jasmijn beschreven. Ze groeit op in de jaren tachtig en negentig en heeft Asperger, wat tegenwoordig onder de bredere diagnose van ASS zou vallen. Er was toen echter nog weinig bekend over autisme, waardoor Jasmijn het tijdens haar jeugd soms moeilijk heeft.
Schrijfster Judith Visser heeft zelf het syndroom van Asperger en verwerkt deze ervaringen in haar boek, waardoor het deels autobiografisch is. Ik vond vooral de korte hoofdstukken fijn, omdat het verhaal op die manier overzichtelijk blijft. Ook de ik-schrijfstijl zorgt ervoor dat je je kunt vereenzelvigen met de hoofdpersoon, ook als je geen diagnose hebt.
‘Zondagskind’ is één van de populairste boeken over autisme. Logisch ook, want vorige boeken van Judith Visser wisten meerdere prijzen in de wacht te slepen. ‘Zondagskind’ is vooral leuk voor mensen die een verhalend boek willen lezen waarin autisme een rol speelt, maar niet per se de hoofdrol opeist.
→ Bestel ‘Zondagskind’ bij Bol.com (12,50 euro)
Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit
Auteur: Bianca Toeps
Het schrijfdebuut van Bianca Toeps stond sinds uitkomst in april van 2018 wekenlang in de lijsten van beste boeken over autisme, en terecht. Het verhaal is namelijk ontzettend allesomvattend, komisch en doorspekt van interessante anekdotes.
Verschillende onderwerpen passeren de revue, maar in ‘Maar je ziet er toch helemaal niet autistisch uit’ wordt vooral uitgelegd hoe het is om met autisme te leven. Gedurende het verhaal worden onjuiste stereotypes gefileerd en geeft Toeps de lezers praktische tips mee. Wat doe je bijvoorbeeld als je iemand liever niet aankijkt?
Bovenal is de schrijfstijl ontzettend vlot waardoor je uitgenodigd wordt om te blijven doorlezen. Het maakt hierbij niet uit wat je link met ASS is. Of je nou de diagnose hebt, professional bent of gewoon interesse in het onderwerp hebt (zoals ik): Bianca Toeps gaat je tijd belonen met een leuk verhalend boek. ‘Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit’ is sowieso het grappigste boek over autisme van nu.
→ Bestel ‘Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit’ bij Bol.com (19,99 euro)
Geef me de 5
Auteur: Colette de Bruin-Wanrooy
Maar het leven is niet altijd dolle pret. Er zijn immers ook meer serieuze boeken met opvoedkundige adviezen nodig. In deze categorie valt ‘Geef me de 5’, een opvoedgids van orthopedagoog Colette de Bruin-Wanrooy. Aan de hand van een zelfontwikkelde methode krijgen ouders en opvoeder handvatten voor de opvoeding van hun kind met autisme mee.
Centraal in het boek staan 5 principes waar kinderen met autisme behoefte aan hebben: wat is mijn taak, hoe voer ik hem uit, waar vindt het plaats, wanneer moet ik het doen en wie is erbij betrokken. Gedurende het verhaal probeert De Bruin-Wanrooy lezers inzicht te geven in de belevingswereld van kinderen met autisme.
‘Geef me de 5’ is dus een echt opvoedboek. Logisch ook, want de schrijfster is zelf moeder van vijf pleegkinderen met autisme en is opgevoed door een vader met het syndroom van Asperger. Als iemand weet hoe autisme in elkaar steekt is Colette de Bruin-Wanrooy het wel. Bovendien is ze in het dagelijks leven werkzaam als gedragskundige en helpt ze gezinnen met autistische kinderen, dus ook qua tips zit het goed.
→ Bestel ‘Geef me de 5’ bij Bol.com (38 euro)
Vrouwen met autisme
Auteur: Bronja Prazdny
Wanneer je nu een willekeurig iemand op straat vraagt naar zijn of haar beeld van autisme, beschrijft diegene waarschijnlijk een man. Autisme komt met name bij mannen voor, zo is de gedachte.
Bronja Prazdny maakt dit stereotype kapot door juist vrouwen met autisme aan het woord te laten. Een interessante (en vooral toffe) keuze, want meestal wordt over vrouwen met autisme gesproken, in plaats van met.
‘Vrouwen met autisme’ kun je het best zien als een verhalenbundel waarin dertien vrouwen met autisme een inkijkje in hun leven geven. De dames, velen met een ogenschijnlijk gemiddeld leven, laten zien hoe zij een plekje in de maatschappij vinden, ongeacht de worsteling met prikkels.
→ Bestel ‘Vrouwen met autisme’ bij Bol.com (19,99 euro)
Anders gaat ook
Auteur: Elise Cordaro
Sommige vrouwen camoufleren hun autisme door allerlei verfijnde trucjes aan te leren. Tijdens het praten kijken ze bijvoorbeeld naar een punt tussen de ogen, waardoor het lijkt alsof er oogcontact is. Mede hierdoor worden vrouwen met autisme pas veel later gediagnosticeerd dan mannen.
Daar kan Elise Cordaro over meepraten. In haar openhartige boek ‘Anders gaat ook’ beschrijft ze hoe ze pas op 27-jarige leeftijd met ADHD en autisme werd gediagnosticeerd. De diagnoses duurden zo lang, omdat ze een meesteres in camoufleren bleek te zijn. Het gedrag viel daarom niet op bij anderen.
En waarom zouden anderen ook op haar letten? Cordaro had met haar dubbele masterdiploma immers het ogenschijnlijk perfecte leventje. Ze schrijft op een luchtige manier over hoe de vork daadwerkelijk in de steel zat. ‘Anders gaat ook’ is dan ook vooral een feest der herkenning voor mensen die eenzelfde situatie hebben meegemaakt.
→ Bestel ‘Anders gaat ook’ bij Bol.com (19,99 euro)
De autisme survivalgids
Auteur: Luc Descamps
De autisme survivalgids is een praktische handleiding voor kinderen vanaf ongeveer 5 jaar. Zij krijgen praktische tips over hun gedrag, het gedrag van anderen en de hiermee vaak gepaarde strubbeling. Van hoe je kunt overleven in de klas, welke houding je het best aan kunt nemen op feestjes tot aan omgaan met woede.
Het boek is vooral heel herkenbaar geschreven. Luc Descamps werkte jaren als leraar Nederlands en heeft daarbij met eigen ogen gezien hoe moeilijk sommige kinderen met autisme het in het onderwijssysteem hebben. Deze ervaringen verwerkt hij in het boek, zonder onnodig dramatisch gedoe.
Als je op zoek bent naar een soort Google, maar dan voor autisme, dan is dit je boek. De survivalgids is niet te dik, bevat interessante feitjes en bovenal helder, praktisch advies. Hiermee is het één van de meest toegankelijke boeken over autisme.
→ Bestel ‘De autisme survivalgids’ bij Bol.com (11,95 euro)
Spoor ik wel?!
Auteur: Anke van Puijenbroek
Wanneer je het dagboek van iemand met autisme print en uitbrengt als boek komt er waarschijnlijk zoiets uit als ‘Spoor ik wel?!’, het eerste boek van Anke van Puijenbroek. Op achtjarige leeftijd werd zij met de ontwikkelingsstoornis gediagnosticeerd.
Anke geeft een inkijkje in haar gedachten en leven. Het boek is daarmee zowel interessant voor mensen met autisme, als mensen zonder. Je begrijpt na het lezen namelijk op praktisch vlak een stuk meer over autisme, zonder dat het aan je opgedrongen wordt.
Bovenal schiet Anke niet in de slachtofferrol, maar is ze een doorgeefluik. Zo is het om met autisme te leven, dit werkt wel, en dit werkt niet. Heel simpel. Er zijn een paar hoofdstukken ingeruimd voor meer serieuze zaken. Over het algemeen is ‘Spoor ik wel?!’ echter een fijn, verhalend boek zonder onnodige dramatiek.
→ Bestel ‘Spoor ik wel?!’ bij Bol.com (18,50)
Dit is autisme
Auteur: Colette de Bruin-Wanrooy
Colette de Bruin – Wanrooy heeft meerdere boeken over autisme geschreven. Daar waar ‘Geef me de 5’ vooral een opvoedkundig zelfhulpboek is, krijg je in ‘Dit is autisme!’ een wetenschappelijke onderbouwing van de ontwikkelingsstoornis.
Het boek is in samenwerking met Fabienne Naber geschreven, een neurobioloog. Autisme kan ontzettend complex zijn, en in dit verhaal proberen de twee schrijfsters het tot de kern te brengen: wat gebeurt er eigenlijk in de hersenen van iemand met autisme?
‘Dit is autisme!’ is veel te leuk en onderhoudend geschreven om zichzelf een puur wetenschappelijk boek te noemen, maar duikt wel dieper in de diagnose dan alle andere boeken uit deze lijst. Naber duidt hierbij de wetenschap, en De Bruin-Wanrooy koppelt deze bevindingen aan praktische tips.
→ Bestel ‘Dit is autisme!’ bij Bol.com (33 euro)
Disclaimer: als je een boek aanschaft via de link krijgen wij een percentage van de aankoop. Je kunt COMMEN. ook steunen via petje.af door een eenmalige donatie te doen, of maandelijks een klein bedrag over te maken.