Bird Box werd binnen 24 uur na uitkomst door maar liefst 45 miljoen mensen op Netflix gekeken. De film maakt dan ook een hoop los. Volgens de een is het de zoveelste Hollywood-kaskraker die mentale gezondheid in een slecht daglicht stelt terwijl een ander getraumatiseerd achterblijft na de nogal expliciete beelden. Ik heb de film ook gekeken en heb geen flauw idee wat er allemaal gebeurde, maar verzamelde wel vier theorieën.
SPOILER ALERT. Ben je van plan de film te kijken? Lees dit dan even niet. Zit je niet lekker in je vel? Blijf dan ook ver weg van de film.
Bird Box-controverse: terecht of niet?
Als je een persoon bent met social media was er de afgelopen dagen geen ontkomen aan. Omdat we allemaal geen zak te doen hebben in de dagen tussen kerst en oud & nieuw kijken we massaal Netflix. Vooral Bird Box, een nieuwe film met Sandra Bullock, was populair. Hoe populair? Heel populair. Maar liefst 45 miljoen mensen keken de film in één (!) dag.
Het verhaal
Bird Box speelt zich af in een verwoeste wereld in de nabije toekomst waarin moeder Sandra Bullock haar kinderen door de duisternis probeert te leiden. Er lopen namelijk legio zombies op aarde die ervoor zorgen dat ogenschijnlijk gezonde mensen zelfmoord plegen. Het enige wat ze hiervoor nodig hebben is direct oogcontact.
Maarrrrrrr. Mensen met psychische klachten ontspringen de dans en gaan niet dood. Integendeel zelfs: ze worden handlangers van de zombies en gaan dus ook op zoek naar ‘gezonde’ mensen om de duisternis in hun ogen te stralen, met zelfmoord tot gevolg.
Ik heb de film gekeken en weet eigenlijk niet zo goed wat ik ermee aanmoet. Het is inderdaad een expliciete film, maar ik ben wel wat gewend. De scènes zijn gedetailleerd in beeld gebracht, maar ik vond de sekstape van Rapper Sjors heftiger. Bird Box is naar mijn mening vooral een matig uitgewerkte film mét een ijzersterk concept. Het hele gegeven dat je monsters niet recht in de ogen kunt aankijken en daardoor geblinddoekt door het leven gaat is toch super interessant?
Maar goed. Omdat ik ook niet weet wat er precies aan de hand is ben ik het internet afgestruind en met een paar theorieën op de proppen gekomen.
1. Het monster is depressie
Het meest voor de hand liggende concept is dat het monster symbool staat voor mentale problemen zoals angstaanvallen, bipolariteit, depressie enzovoorts. Zodra een persoon oog in oog staat met het monster wordt hij of zij overgenomen door een kwade geest en pleegt zelfmoord. Uiteraard kiest niet iedereen met een mentale aandoening ervoor om uit het leven te stappen, maar het vergroot de kansen wel absoluut.
In de film schetst Gary plaatjes van hoe het monster eruitziet, en iedere afbeelding is anders. Dit zou dus symbool kunnen staan voor het scala aan mentale klachten. Iedereen moet z’n eigen demonen in de ogen aankijken en er mee aan de slag gaan om beter te worden.
2. De blinddoeken
In de film schermt iedereen z’n ogen af met een blinddoek om niet ten prooi te vallen aan de monsters. Ditzelfde idee gaat op voor onze samenleving. We horen en zien continu verhalen over zelfmoord en psychische klachten, maar kiezen er vaak voor deze te negeren.
Het taboe rondom depressie en zelfmoordgedachten wordt stukje bij beetje afgebroken, maar toch vinden veel mensen het nog steeds lastig om ervoor uit te komen dat het niet goed met ze gaat. In de film zien daarom maar een paar mensen de monsters voor wat ze zijn: ellende.
3. De ‘patiënten’
Zodra ‘gezonde’ mensen door het monster zijn aangestoken met het kwaad worden ze een handlanger. Deze groep gaat dan ook op zoek om anderen te ‘bekeren’ (oftewel zelfmoord plegen).
Dit principe kun je volgens mij toepassen op de vicieuze cirkel waar je in komt tijdens een depressie. Zodra je er één keer voor kiest om ’s ochtends niet uit bed te komen heb je verloren van jezelf en voel je je nog slechter. De drempel om de volgende ochtend hetzelfde te doen wordt zo verlaagd waardoor het hele riedeltje zich opnieuw afspeelt.
Lees ook: Ochtenddepressie bestaat echt, en dit kun je ertegen doen
4. Of is Bird Box juist de ‘good guy’?
Bird Box ontvangt een hoop kritiek, maar ook complimenten. Volgens sommigen doet de film namelijk zijn best om mentale gezondheidsproblemen aan de kaak te stellen. Zelfmoord is een veelvoorkomend probleem en je kunt niet aan iemand ruiken of diegene suïcidale gedachten heeft. Met andere woorden: het kan iedereen overkomen.
Voor zover mijn gespeculeer over de mogelijke betekenissen. De film laat je namelijk nogal met wat vragen achter. Waarom kunnen mensen met een mentale ziekte de monsters wél in de ogen aankijken, zonder zelfmoord te plegen? Waarom zorgt een dunne blinddoek wel voor bescherming, maar een camera niet?
Alhoewel de film een hoop kritiek krijgt denk ik wel dat de makers erin geslaagd zijn iets los te maken bij mensen. Het debat over mentale gezondheid is weer volop aan de gang en het is mooi om te zien dat mensen elkaar waarschuwen voor de expliciete beelden op social media.