Iedereen moet sociaal contact mijden door het coronavirus. Hierdoor komen sommige mensen in sociale isolatie terecht. Sociale isolatie kan negatieve gevolgen hebben voor je psychische gezondheid. Het is dan fijn om te weten dat je wel kan bellen met mensen. Als dat niet je vrienden of familie zijn, kan het ook naar een hulplijn. Er zijn verschillende psychische hulplijnen in Nederland en België. Hoe gaat het nu met de hulplijnen in Nederland en België? Worden ze meer of minder gebeld en hoe komt dat? COMMEN. zocht het uit.
De Kindertelefoon
De Kindertelefoon is er voor kinderen tot 18 jaar. Ze kunnen er terecht voor een luisterend oor. Kinderen bellen bijvoorbeeld omdat ze het moeilijk vinden op school, worden gepest of voor het eerst willen tongzoenen of seks hebben en daar vragen over hebben. Waar de Kindertelefoon eerst 1000 gesprekken per dag voerde, voeren ze nu 1500. Er is dus een stijging van 50 procent.
Er zijn verschillende dingen waar kinderen nu over bellen. Vaak hebben ze zorgen over het virus zelf en vragen ze zich af of het hun ouders of grootouders zal infecteren. Daarnaast vervelen ze zich of hebben ze problemen thuis omdat ze met hun ouders dicht op elkaars lip zitten.
Die kinderen willen liever weer naar school. Zeker in deze tijd is er meer aandacht voor huiselijk geweld. Het Landelijk Psychotraumacentrum in het UMC Utrecht houdt de tendensen in de gaten. Ze zien de spanning in gezinnen sinds de sluiting van scholen toenemen. Dat komt vooral door stress om het verliezen van een baan. Emoties kunnen daardoor hoog oplopen en dat kan voor huiselijk geweld zorgen.
Maar er zijn ook kinderen die juist blij zijn dat ze even niet naar school hoeven en maken zich zorgen over wanneer ze dat wél weer moeten. Sommige kinderen worden gepest op school en komen nu juist op adem.
De Luisterlijn
De Luisterlijn is er voor alle mensen die een luisterend oor nodig hebben. Dat kan gaan over eenzaamheid, (geld)zorgen of ruzies met mensen. De Luisterlijn voert nu zo’n 1350 gesprekken per dag. Dat is een stijging van 30% ten opzichte van normaal, meldt GGZnieuws.nl. Meer dan de helft van de gesprekken gaat over corona.
Mensen maken zich zorgen, hebben angst en zijn in paniek. Het bellen met de Luisterlijn biedt deze mensen ruimte om hun verhaal te doen en te onderzoeken wat hen kan helpen om door de dag te komen. De vrijwilligers werken nu vanuit huis en daardoor kunnen ze ook extra uren draaien. De Luisterlijn heeft op hun site een extra kopje toegevoegd ‘ik zoek hulp over corona’. Hier hebben zij alle betrouwbare informatie en helpende instanties samengevoegd.
MIND Korrelatie
MIND Korrelatie is er voor iedereen die psychosociaal advies of hulp nodig heeft. Er werken psychologen en maatschappelijk werkers die naar je verhaal luisteren, advies bieden en zo nodig doorverwijzen naar passende hulp. Bij de MIND Korrelatielijn zijn ze vanaf 30 maart wegens de coronacrisis langer open. Niet meer van 09.00-18.00 uur, maar van 09.00 22.00. Dit is omdat zij meer gebeld worden dan normaal.
MIND Korrelatie krijgt nu naast de reguliere gesprekken met mensen over psychische en psychosociale problemen (bijvoorbeeld relatieproblemen, huiselijk geweld en opvoedproblemen) ook veel vragen van mensen bij wie de problemen zijn versterkt door de coronacrisis. Mensen bij wie afspraken met psychologen en behandelaren zijn afgezegd zonder alternatieven, mensen met een depressie die nu geen afleiding buiten de deur hebben maar wel toegenomen problemen thuis, of mensen met een angststoornis bij wie de klachten erg zijn toegenomen.
De hulpverlening is niet alleen uitgebreid voor mensen met psychische klachten: ook worden medewerkers van het Rode Kruis gesteund die de hele dag heftige gesprekken moeten voeren over corona.
Lees ook: De wereld op pauze door coronacrisis; is dat wel zo erg?
Zelfmoordlijnen als 113 en 1813
In Nederland hebben we 0900-0113 als Zelfmoordlijn, in België is dat 1813. Deze lijn kun je bellen als je zelf last hebt van zelfmoordgedachten of als je iemand in je nabije omgeving hebt die hiermee loopt. Er chatten en bellen verschillende mensen met deze hulplijnen. Een groot gedeelte is onder de 25 jaar, zeker de helft van de hulpvragers. Dat zijn zowel mannen als vrouwen.
Woordvoerder Evita Bloemheuvel van 113 zegt dat ze naast deze groep graag mannen tussen de 40 en 70 jaar willen stimuleren om te praten over hun mentale problemen: “De zelfmoordcijfers onder middelbare mannen tussen 40 en 70 liggen het hoogst. Dit is een groep die wij nog niet veel spreken in onze lijnen. Daar willen we ons het komende jaar meer op focussen om beter gevonden te worden door deze doelgroep.”
Bij de zelfmoordlijnen is het (gelukkig) niet drukker dan normaal. Ze zien dat er evenveel mensen bellen in deze periode als dezelfde periode vorig jaar. 1813 merkt dat er wel veel over corona verteld wordt en de gevolgen daarvan op mensen hun leven. Bij 1813 hebben ze ‘Corona’ toegevoegd als nieuwe factor in hun registratie van de gesprekken. Bij (0900-)0113 wordt corona niet opvallend vaak genoemd als reden om te bellen.
[stag_image style=”no-filter” src=”https://www.commen.nl/wp-content/uploads/2020/04/giorgio-encinas-i3Hr67rRH0g-unsplash-scaled.jpg” alignment=”left” url=””]
Photo by Giorgio Encinas on Unsplash
Verschil in coronadrukte; hoe komt dat?
Ik had zelf gedacht dat de zelfmoordlijnen ook een stijging van oproepen zouden hebben. Hoe kan het dat zij geen stijging hebben? Daar hebben ze zelf nog geen eenduidig antwoord op. Misschien komt het door het gevoel van isolatie en er compleet alleen voor staan, wat bij zelfmoord komt kijken. In deze crisis zijn we misschien allemaal meer geïsoleerd, maar staan we er niet alleen voor.
Ook zijn er diverse oorzaken voor zelfmoordgedachten, het is moeilijk één op één te zeggen waar het vandaan komt. De Kindertelefoon, de Luisterlijn en MIND Korrelatie zijn er meer om naar iemand zijn verhaal te luisteren en gaan niet specifiek in op zelfmoordgedachten. Het biedt de mogelijkheid om je zorgen te bespreken. Misschien komt het doordat zij het communicatieve doel hoog hebben staan, dat zij meer gebeld worden dan normaal.
Coronatips van zelfmoordlijnen
1813 en 113 geven aan dat er een paar dingen belangrijk zijn als je psychisch kwetsbaar bent. Een aantal van deze tips zijn geïnspireerd door het Rode Kruis. Deze tips gelden eigenlijk voor iedereen:
Tip 1
Het is begrijpelijk dat je je soms boos, verward of verdrietig voelt in tijden van crisis. Praat erover met mensen die je vertrouwt. Het is normaal om nu wat meer zorgen te hebben dan voor de coronacrisis. Het is nu eenmaal van invloed op veel levensgebieden. Het is belangrijk om dit te bespreken met vrienden en familie. Zij zullen het waarschijnlijk ook herkennen, omdat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten.
Tip 2
Wees je ervan bewust dat niet alles wat je hoort over het virus de waarheid is. Het RIVM is een betrouwbare bron. Informatie is lastig te verwerken als het vanuit meerdere kanalen binnen stroomt. Check dus alleen betrouwbare bronnen. Het RIVM en bijvoorbeeld de NOS zijn betrouwbare bronnen om te volgen, ééns per dag.
Tip 3
Beperk je bezorgdheid en onrust door media niet te vaak en te veel te volgen. Het is bijna verslavend om het nieuws over corona op de voet bij te houden. Maar zeg nu zelf: word je er rustiger van? Waarschijnlijk niet.
Tip 4
Haal kracht uit je vaardigheden en ervaringen uit het verleden in moeilijke omstandigheden. Houd rust en vertrouwen. Er zijn vast moeilijke dingen geweest waar je al doorheen bent gekomen. Het is dus mogelijk om moeilijke tijden te ‘overleven’. Wat was toen helpend voor je? Dit kan waarschijnlijk ook nu helpen. Voor mij is dat bijvoorbeeld meditatie, schrijven in mijn dagboek en boeken lezen.
Tip 5
Zorg voor een gezonde levensstijl, met gezond eten, beweging en voldoende slaap. Gezond eten maakt dat je je goed in je vel voelt. En je houdt zo je afweersysteem op peil, wat nu zeer van pas komt. Bewegen is nu misschien wat lastiger, maar ook al kunnen we niet naar de sportschool, een rondje wandelen of hardlopen kan nog steeds. Ook zijn er genoeg yoga- en andere sportfilmpjes te vinden op YouTube!
Lees ook: Corona-eenzaamheid treft jongeren: “Voel me alleen maar slechter”
Wat uit de berichten van de hulplijnen maar weer blijkt is dat mensen sociale dieren zijn. We bellen of videobellen massaal met onze contacten via Skype, Houseparty en ZOOM. En dat is goed, blijf in contact!
Praten over zelfmoordgedachten kan bij 113 Zelfmoordpreventie. Chat via www.113.nl of bel 0900-0113.
Volg COMMEN. op Facebook, Twitter en Instagram voor meer verhalen over mentale gezondheid, of ontvang al onze artikelen via WhatsApp.