Smartphoneverslaving bestaat niet

En dat weet je zelf ook.

Smartphoneverslaving bestaat niet. Wat wel bestaat is onze nooit ophoudende nieuwsgierigheid. In plaats van smartphoneverslaving bestrijden, is het daarom verstandiger om bij de oorzaak van het probleem te starten.

Smartphoneverslaving bestaat niet

De smartphone maakt meer kapot dan je lief is”, kopte het Parool afgelopen maart. Ook het Algemeen Dagblad maakte zich zorgen, en zette het artikel “Verslaafd aan je smartphone? Pas op! De gevolgen zijn ernstig” online.

Naast dat je verslaafd kunt zijn aan alcohol, drugs, gamen en seks (niet per se in die volgorde), kunnen we sinds een jaar of tien ook verslaafd zijn aan onze telefoon. Ook de grote techbedrijven, zoals Apple en Samsung, zijn op de hoogte en daarom volop in de weer om smartphoneverslaving te bestrijden.

Een goed initiatief, maar het zet geen zoden aan de dijk. De telefoon is namelijk niet het probleem, maar onze nieuwsgierigheid.

Je smartphone is niet het probleem

Je telefoon an sich is namelijk helemaal niet verslavend. In principe kun je er mee bellen en sms’en, al doe je dit eerstgenoemde ironisch genoeg via een app. In de loop der tijd kwamen er wat dingetjes als een calculator, alarmklok en internetknop bij (waar je overigens niet op moest drukken want anders PANIEK), maar van telefoonverslaving was nooit sprake.

Zo gingen we door met sms’jes sturen, beetje bellen en Snake spelen totdat Steve Jobs in 2007 de iPhone aankondigde. Niemand begreep destijds waarom je een soort halve computer in je broekzak zou willen meedragen, ‘je hebt toch al een pc thuis?’ Boy oh boy, wat zaten we ernaast.

We nemen een flinke sprong in de tijd en slaan de introductie van Wordfeud, WhatsApp, Facebook Messenger en alle andere ellende over en belanden bij de kop van het Algemeen Dagblad uit maart. Daar waar de telefoon een paar jaar geleden niets meer was dan een leuke gadget, heeft hij nu ons leven overgenomen, zo vindt men.

Smartphoneverslaving bestaat niet

Denken jullie ook weleens aan het feit dat mensen daadwerkelijk model zijn geweest voor dit soort stockfoto’s? Foto: Algemeen Dagblad

Wanneer zelfs grote kranten het gaan hebben over een zogenoemde verslaving, weet je dat het menens is. Toch hebben ze het mis: we zijn niet verslaafd aan telefoons, maar aan nieuwsgierigheid. En het geval wil nou net dat die nieuwsgierigheid makkelijker dan ooit te stillen is dankzij, jawel, de telefoon.

> Lees ook: We moeten het over eenzame jongeren hebben

WhatsApp is de hel op aarde

Met alle apps van tegenwoordig kun je echt sick veel doen in hele korte tijd, al beseffen we dat misschien niet helemaal. Via Instagram wordt je helemaal kapotgeïnfluenced (dat is bij deze een woord), via Twitter weet je wat alle mensen met een mening vinden en ben je op de hoogte van de slechte bezorging van Coolblue, en dankzij Facebook weet je dat je tante nog steeds Farmville speelt.

WhatsApp is echt het summum van deze drang naar nieuwsgierigheid, en de bijbehorende verslaving. Je hebt in de app zowel semi-geile gesprekken met je vriend of vriendin, een klassen-chat waarin wordt aangegeven wat het huiswerk voor volgende keer is en daarnaast nog een gesprek met je moeder. Hierin lieg je dat het prima met je gaat, en je verzekert dat je je kleren strijkt.

Met een beetje geluk heb je nog een vriendenchat waarin continu memes worden gedeeld (die je overigens al ergens anders had gezien, maar uit liefde toch met “haha” reageert).

Dus, dankzij één app sta je in contact met iedereen die ertoe doet in je leven. Deze mensen hebben op ieder moment van de dag de mogelijkheid en macht om jou te storen en van werkzaamheden af te houden, en je vindt het nog prima ook. Zodra je het iPhone-geluidje hoort, of dat Android-notificatielampje ziet flikkeren word je namelijk nieuwsgierig.

Ons reptielenbrein

Ons reptielenbrein kan de onzekerheid van al deze technologie simpelweg nog niet aan– “is het een meme die ik al heb gezien, of ligt m’n moeder in het ziekenhuis?” Zodra je de trilling hoort pak je daarom je telefoon op om een einde aan deze spanning te maken. Wat blijkt? Je bent in een Facebook-bericht van NSMBL getagd door je vriendin Dorinthe.  Inderdaad, ze draagt hoedjes, gaat naar Amsterdam Open Air, speelt hockey, draagt d’r haar in een knot en heeft altijd een discobroek aan. Het bericht luidt “omg so us”.

Smartphoneverslaving-bestaat-niet-aoa

Sowieso heet een van deze meisjes Dorinthe

De telefoon is het centrale punt in ons leven geworden, hoe sneu dat ook klinkt. Je kunt alles met je telefoon, en je telefoon kan daardoor alles met jou. Bij alle grote techbedrijven werken zogenoemde product owners, die als enige taak hebben om jou zo lang mogelijk in hun app te houden. Om jou zo ver te krijgen, gebruiken ze een lokkertje dat je nieuwsgierigheid opwerkt, oftewel een notificatie.

Ik ben daarom van mening dat smartphoneverslaving niet bestaat. Een telefoon is niets meer dan een directe manier om jouw interesse op te wekken. Waar dus wel sprake van is, is een nieuwsgierigheid-verslaving. We willen continu van alles en nog wat op de hoogte zijn, en dat is makkelijker dan ooit dankzij de smartphone.

We willen continu alles meekrijgen, maar weten daardoor eigenlijk helemaal niks mee. Door onszelf te trainen voor een digitale wereld, vergeten we dat de wereld nog helemaal niet digitaal is.

Veel van de wezenlijke dingen zijn namelijk nog steeds niet online te vinden, of het online-alternatief is behoorlijk beroerd. Denk hierbij aan apps als Tinder, waarmee je liefde kunt proberen te vinden, maar meestal bedrogen uitkomt.

> Ook interessant: Zo beïnvloedt Facebook je depressie

Waarom Tinder niet werkt

80 procent van je communicatie is non-verbaal, waardoor het niet meer dan logisch is dat Tinder meestal niet werkt. Hetzelfde probleem speelt op bij WhatsApp. Hoe vaak komt het wel niet voor dat iemand je verkeerd begrijpt, puur omdat je sarcastisch was, maar dit niet via emoji’s wist in te lijsten?

De wezenlijke dingen zoals liefde, lachen en seks worden in de toekomst misschien meer digitaal, maar zijn dat nog steeds niet. Bovendien evolueert ons reptielenbrein (te) langzaam. Hierdoor kan het duizenden jaren duren voordat we goed met zo’n maatschappij vol technologie om kunnen gaan.

Ga maar na: het heeft duizenden jaren geduurd voordat we op ons huidige niveau van beschaving zijn aanbelandt. Hoe lang gaat het wel niet duren voordat we daadwerkelijk de verleiding leren weerstaan om onze telefoon niet continu op te pakken?

Tot die tijd denk ik dat het beter is om je algemene nieuwsgierigheid te dempen. Je kunt niet alles volgen, en dat is maar goed ook. Je moet namelijk niet alles willen weten. Er is niks mis met soms ‘oogkleppen’ opzetten. Probeer je in plaats daarvan te focussen op dingen die je daadwerkelijk interessant vindt, en laat je daar dan vooral door afleiden.

In mijn geval is dat alles wat met MMA te maken heeft (die sport waar Conor McGregor door beroemd is geworden). Zodra ik word afgeleid door een artikel vind ik dat geen afleiding, maar verrijking. Aangezien ik dat daadwerkelijk boeiend vind, deert het niet dat het mijn werkzaamheden verstoort.

Let vooral niet op mij

Al met al weet ik dus ook niet hoe je van nieuwsgierigheidverslaving afkomst. Als ik dat wel wist, had ik tijdens het tikken van dit stukje niet minstens 8 keer op m’n telefoon gekeken. Kut Instagram.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *