Interviews

Straatvraag: wat vinden mensen van True Selfie?

En wat is hun True Selfie-moment?

By Redactie COMMEN. /

Het wekelijkse NPO-programma True Selfie is inmiddels afgelopen. Wij vroegen Utrechters of ze hebben gekeken, wat ze ervan vinden en wat hun True Selfie is.

Dit vinden mensen van True Selfie

In True Selfie filmen jongeren met psychische klachten hun eigen leven. Ze laten zien hoe het is om een burn-out te hebben, hoe een depressie voelt en wat zij doen als ze zich geen raad met zichzelf weten. Doel van de show was het ware beeld achter een persoon tonen. In een wereld die gedomineerd wordt door Instagram-filters en Facebook-succesverhalen vergeten we nog weleens dat het leven meer te bieden heeft dan perfecte quinoa-salades.

Wij waren benieuwd wat mensen van het initiatief vinden, en wat hun eigen True Selfie is: wat zetten ze liever niet op sociale media? Commen ging de straat op en vroeg Utrechters het hemd van het lijf, figuurlijk dan.

Jacqueline, 20

(bijna 21, dit meldde ze nadrukkelijk)

Hey Jacqueline. Fijn dat je mee wilt doen. Je bent niet bekend met True Selfie, maar na het uitgelegd te hebben: wat vind je ervan?
Ik vind het goed dat mentale klachten bespreekbaar worden gemaakt. Er hangt natuurlijk een groot taboe omheen. Veel mensen hebben het er niet zo snel over en helemaal niet als je elkaar niet goed kent. Tijdens het kennismaken geef je niet direct aan depressief te zijn. Ik hoor het zelf voornamelijk via-via dat het niet goed gaat met iemand.

Heb je mensen in je omgeving die depressief zijn, of een ander psychisch probleem hebben?
Nee, maar ik zie weleens wat voorbijkomen van bekende mensen. Ik vind het moeilijk om hier iets van te vinden omdat ik er zelf geen ervaring mee heb. Wel heb ik af en toe het idee dat het door personen gebruikt wordt om dan commercieel iets voor elkaar te krijgen.

Wat bedoel je met commercieel?
Als True Selfie op tv komt heb ik bijna het idee dat het over het programma zelf gaat, en niet de mensen die eraan meedoen. Je weet niet of die mensen wel meedoen met het doel om het bespreekbaar te maken. Bovendien is de afstand groter omdat het op tv is en kunnen dingen gescript zijn. Misschien doen die jongeren ook wel mee om zichzelf een beetje te promoten. Je weet het gewoon niet.

Interessant wat je zegt, dat heb ik nog niet eerder gehoord. Je wilt dus dat het bespreekbaar wordt gemaakt, maar op een andere manier. Hoe zie je dat voor je?
Haha, goede vraag. Ik ga zelf veel naar lezingen, dus misschien op die manier. Of ze kunnen misschien een soort van groepsbesprekingen houden. Op die manier ben je met mensen die weten wat je doormaakt, en kun je er direct over praten. Door zo’n show op tv uit te zenden is het moeilijker om erover te praten, want dan gaat het vaak over het programma zelf, en niet de ziektes.

Er kwam op sociale media wel een gesprek los. Daarbij was er natuurlijk ook de nodige kritiek.
Dat is denk ik het gevaar. Als er op internet kritiek wordt geleverd op de deelnemers, kunnen depressieve mensen die thuis zitten het idee hebben dat ze raar zijn. Daardoor kunnen ze zich bijvoorbeeld gaan terugtrekken.

Is er nog iets dat jij echt nooit op internet zou plaatsen? Met andere woorden: wat zou jouw True Selfie zijn?
Ik denk dat alle taboes inmiddels de wereld wel zijn uitgeholpen. Misschien iets met drugsgebruik of seks. Dat is nog wel iets waar mensen niet zo snel over praten. Als dingen persoonlijk zijn, praten mensen er minder graag over. Ik zou zelf ook niet zo heel m’n seksleven op straat gooien. Het is misschien een ‘half’ taboe, net als met depressies. Je kunt er wel over praten, maar doet het waarschijnlijk alleen met mensen die je wat beter kent.

Jorrit, 37

Ha Jorrit, fijn dat je tijdens je pauze even tijd voor me maakt. Je bent niet bekend met True Selfie, maar wat vind je ervan nu ik het heb uitgelegd?
Ik denk dat heel goed is. Er zullen vast en zeker meer mensen zijn die met zulke problemen kampen. Als mensen er daarom voor uitkomen op televisie wordt het meer bespreekbaar.

Zou jijzelf, in het hypothetische geval, ook openlijk voor mentale problemen uitkomen op sociale media?
Ik vind social media en televisie wel twee hele verschillende dingen. Op tv zit er een educatief karakter aan vast, terwijl mensen op social media nog weleens doorslaan qua hoeveel ze over zichzelf delen. Ik doe zelf bijvoorbeeld niks meer met Facebook omdat ik vind dat niet alles gedeeld hoeft te worden en het heel oppervlakkig is.

Het programma is als het ware een soort van cross-over. Jongeren filmen zichzelf en komen wekelijks bij een psycholoog bijeen, waar wel een filmploeg aanwezig is.
Ah. Het is dus heel erg van deze tijd. Ik ben zelf wat ouder en zit dus niet in het vlog-wereldje, maar ik stel me voor dat jongeren zich dankzij deze vorm wel meer aangetrokken voelen.

Vind je het belangrijk dat de NPO aandacht besteedt aan dit soort thema’s?
Ik vind het een goede zaak. Ik moet wel zeggen dat ik niet altijd zin heb in dit soort zware thema’s nadat ik ’s avonds thuiskom van werk. Het is wel mooi dat het aanbod er is: je hebt dan zelf de keuze of je ernaar wilt kijken, of niet. We leven sowieso in een tijd waarin we met heel veel prikkels te maken die er in de tijd van onze ouders niet waren. Daarmee is het niet meer dan logisch dat tv-programma’s het ook over andere soort problemen hebben.

Het bespreekbaar maken van mentale klachten is bijna een zaak voor volksgezondheid.

De maatschappij verandert continu, inderdaad. Zijn er ook nog zaken waar echt niet over gesproken wordt? Rondom mentale gezondheid begint de barrière volgens velen steeds meer af te brokkelen.
Het is een heel nuttig taboe dat wordt afgebroken, denk ik. Je kunt bijvoorbeeld je vraagtekens zetten bij taboes rondom seks. Daar wordt ook steeds de grens opgezocht, maar waar is dan het einde? Ik denk dat het bespreekbaar maken van mentale klachten bijna een zaak is voor volksgezondheid, en tv daar een goed medium voor is.

 

Hidde (L) en Sebastiaan (R), beiden 13

Hey boys, leuk dat jullie willen meewerken en veel succes met het filmpje dat jullie over de Dom moeten maken. Weten jullie wat True Selfie is?
Sebastiaan: Ik heb het één keer gezien en weet niet precies waar het over gaat.
Hidde: Nee, geen idee.

Het gaat over jongeren die hun psychische problemen filmen. Dit wordt vervolgens op tv uitgezonden. Wat vinden jullie daarvan?
Hidde: Ik vind het knap. Het laat zien dat je niet door anderen beïnvloed wordt en doet wat je zelf wilt.
Sebastiaan: Ik vind het moedig dat ze dat durven laten zien op tv. Ze laten zien wat ze hebben waardoor anderen, die dat misschien ook hebben, daarvan kunnen leren.

Mooi gezegd. Jullie kennen geen mensen die heel erg somber of verdrietig zijn. Zouden jullie zelf iets op social media plaatsen wanneer je slecht voelt?
Hidde (na lang twijfelen): Nou, niet op Snapchat ofzo. Ik zou misschien wel persoonlijke berichten sturen, maar niet openbaar zetten. Je kunt dan ook mensen krijgen die jou gaan benaderen en daar zit ik niet op te wachten.
Sebastiaan: Ik zou het er met vrienden en ouders over hebben maar ik zou het ook niet op social media posten. Als iemand anders over mij zou zeggen dat ik een depressie heb, zou ik dat ook niet willen.

Is het iets waar je je voor schaamt?
Sebastiaan: Misschien. Daarbij kun je ook gewoon allemaal reclames voor je neus krijgen waarin hulp wordt aangeboden. Mensen gaan je dan proberen dingen aan te smeren.

Ah, duidelijk. Je wilt geen opdringerige verkopers aan de deur. Is er nog iets wat jullie nooit op sociale media zouden plaatsen?
Hidde: Ik zou nooit iemand gaan pesten of uitschelden.

Lijkt me een mooie gedachte om mee af te sluiten, dank jullie wel!  

 

Zaya, 20

Hey Zaya, mag ik je wat vragen stellen terwijl je je sigaret oprookt?
Ja, hoor. Vraag maar raak.

Je bent even de stress van de les aan het wegroken?
Nee, ik had een tentamen. Het ging wel goed. Herkansingen zijn altijd moeilijk in te schatten maar we hopen op het beste.

Ik hoop het ook voor je. Dan over naar het interview: je bent zeker niet de enige die onbekend is met True Selfie. Ondanks dat je niet gekeken hebt, ben ik wel benieuwd naar wat je ervan vindt.
Ik vind het heel heftig, maar heb er wel respect voor. Een paar mensen die ik ken zijn ook depressief, en plaatsen bijvoorbeeld gedichtjes op Instagram. Ze doen het niet voor aandacht, maar om andere mensen een beeld te geven van hoe het is om te leven met die ziekte.

Hoe reageer jij daar dan op?
Laatst heb ik nog tegen een vriendin gezegd dat ik echt respect voor haar heb. Ik weet zelf niet hoe het is om je zo te voelen. Ik weet alleen niet of het depressieve mensen ook echt helpt om er open over te zijn op social media, maar ik hoop het natuurlijk wel. Ik denk het trouwens wel, omdat meerdere mensen in mijn omgeving er open over zijn. Een ex-huisgenootje is bijvoorbeeld depressief, en een vriendinnetje van vroeger had anorexia en waren hier openhartig over. Het moet dus bijna wel helpen om er openlijk over te praten.

Klinkt als een fijne vriendengroep.
Haha, zeker! Ik moet wel zeggen dat het me veel vaker opvalt sinds ik aan de faculteit Geesteswetenschappen studeer. Veel mensen hier zijn meer open over zichzelf. Mijn vorige vriendengroep was meer gesloten.

Je zei net dat je je depressieve vriendin steunt door te zeggen dat je respect voor haar hebt. Laat je je bijvoorbeeld ook onder haar posts op Instagram horen?
Niet altijd. Ik probeer natuurlijk wel steunend te zijn, maar vind persoonlijk contact dan fijner. Dan wordt ook duidelijker hoe het voelt om zoiets te hebben, omdat het voor mij anders totaal niet te vatten is.

Zou jij je eigen True Selfie op social media delen?
Dat weet ik niet echt. Vorig jaar is mijn vader overleden, en daar heb ik toen wel berichtjes over geplaatst. Ik ben sowieso een open persoon en vind het belangrijk dat anderen weten wat er met mij aan de hand is, mocht ik toevallig een keer een aanval krijgen. Op internet plaatsen is echter wel een behoorlijke stap.

Zijn er nog dingen waar je echt niet over kunt praten op social media? Zijn er nog ‘echte’ taboes?
Ligt een beetje aan de kring waar je in zit, denk ik. Zelf zou ik bijvoorbeeld nooit een sekstape online plaatsen, of video’s waarin drugs wordt gebruikt. Dit terwijl anderen daar geen moeite mee hebben.

Jouw True Selfie is dus bijvoorbeeld op social media over je overleden vader praten?
Voor mij wel, ja. Het is misschien wel het naarste wat ik ooit heb meegemaakt. Wel gaan mensen anders om met een overleden persoon, dan iemand met depressie. Mensen die depressief zijn krijgen nog weleens het verwijt dat ze ‘het’ (Zaya gebruikt aanhalingstekens – redactie) zelf gedaan hebben, net zoals meiden met anorexia weleens te horen krijgen dat ze zich niet zo moeten aanstellen. Ik heb wel het idee dat het allemaal steeds bespreekbaarder wordt.

Dankjewel voor je tijd Zaya. Veel plezier met de rest van je opleiding!

> Ook interessant: Hoe je mensen in rouw helpt, volgens een rouwadviseur

Vivian, 23, komt uit Engeland (wilde niet op de foto)

Hoi Vivian, aangezien je geen Nederlands spreekt ben je waarschijnlijk niet bekend met True Selfie. Wat vind je ervan?
Ik ken het inderdaad niet. Maar, die jongeren weten dus dat ze een probleem hebben, of proberen ze het te verdoezelen?

Ze tonen het ware beeld achter hun mentale ziekte op een soort vlog-achtige manier en zijn in therapie: ze weten dus dat het een probleem is.
Oh, okee. Ik denk dat het wel kan helpen. Met name jongeren moeten bezig zijn met het uit de wereld helpen van stigma’s. Het is belangrijk om overal over te kunnen praten. Het is geen strijd die je in je eentje hoeft af te leggen.

Jongeren moeten bezig zijn met het uit de wereld helpen van stigma’s.

Bestaat er zoiets als True Selfie in Engeland?
Er zijn heel veel programma’s die zijn gericht op het bespreekbaar maken van depressies en angsten. Deze zijn vaak wel opgezet vanuit de overheid. Of er ook tv-programma’s zijn, weet ik niet. Ik heb namelijk geen tv thuis. Ik heb zelfs geen Wi-Fi in mijn kamer.

Maar je hebt wel internet op je telefoon dan, toch?
Ja, zeker! Ik ben veel bezig met wereldproblematiek en plaats daar vaak dingen over op social media. Zelf studeer ik Internationaal Recht en vindt onder meer de veranderde rol van vrouwen in de samenleving, de maatschappelijke opvattingen tussen witte en donkere mensen en klimaatverandering heel interessant.

Wat vind je van de Childish Gambino video dan?
Ja, tof. Hij opent echt een debat. Veel academici blijven in hun eigen bubbel zitten en gebruiken moeilijke woorden waardoor veel ‘gewone’ mensen niet weten waar het over gaat.

Hij toont als het ware de True Selfie voor een groter publiek?
Denk het wel. Veel mensen hebben niet door dat hoe je je gedraagt, een uitkomst is van hoe je je voelt. Rust in je hoofd hebben is daarom ook zo belangrijk: het is geen vuilstort waar je alles maar in kunt gooien. Alles wat we meemaken in het leven is gefilterd: iedereen kijkt door een andere bril naar het leven. Het is daarom belangrijk dat we zo goed mogelijk proberen te vertellen waar we mee bezig zijn, en hoe we ons daarbij voelen.

Er schuilt een poëet in je, Vivian. Zou jij je True Selfie op Facebook zetten?
Hmm, dat denk ik niet. Ik plaats wel veel persoonlijke dingen, maar echt over mijn angsten praten zou ik minder snel doen. Ik zoek dan sneller vrienden op, ga bidden of praat met de dominee. Het ligt er natuurlijk ook aan wat jouw definitie van een True Selfie is.

Doen mensen in je omgeving dit wel?
Ja, onlangs is de vader van een vriendin overleden en die plaatst daar regelmatig wat over op Facebook. Twee jaar geleden overleed mijn oom, en mijn neef en nichtjes zijn daar toen ook heel eerlijk over geweest. Ze vertelden hoe ze zich voelden, bedankten mensen voor de steun en delen soms gedichtjes, of een plaatje.

Dankjewel voor je tijd, en succes met het schrijven van je scriptie!

> Lees ook: We moeten het over eenzame jongeren hebben

Tags: , ,

You may also like

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *