“Hey, dit is ASMR”, fluistert YouTuber Sharon in mijn oor. “Vandaag ga ik je hersenen borstelen en wat slaapliedjes zingen”, zegt ze. Ondertussen borstelt ze de kop van haar microfoon, wat een aangenaam soort ruis veroorzaakt. Je voelt je direct kalm en verlangt naar een bed.
ASMR onder vuur: hoe het seksuele imago maar moeilijk verdwijnt
Zo rustig als ze in haar video’s is, zo onstuimig is haar privéleven. Sharon, bekend van het populaire YouTube-kanaal ASMR Glow met bijna 1 miljoen abonnees, heeft een probleem. PayPal betaalt haar namelijk geen geld meer uit. En Sharon is niet de enige ASMR-YouTuber met dit dilemma. Eerder liet Lucy, van Creative Calm, weten in hetzelfde schuitje te zitten. “Ik heb net een e-mail gehad dat ik PayPal NOOIT MEER kan gebruiken. Mijn tegoed is 180 dagen geblokkeerd.”
Autonomous Sensory Meridian Response, of kortweg ASMR, is het tintelige gevoel dat veroorzaakt wordt door bepaalde geluiden, zoals een fluisterende stem, borstelen van haar of ritmisch getik. Wanneer je hier gevoelig voor bent krijg je een soort tintelende sensatie in je nek of hoofdhuid.
ASMR-video’s zijn razend populair. Miljoenen mensen gebruiken de sensaties om zen te worden. Zo gaf Cardi B onlangs aan met de video’s in slaap te vallen, IKEA maakte een serie video’s over ASMR en zelfs Renault werkte samen met een ASRM-YouTuber om een van haar nieuwste auto’s te promoten.
Oftewel, ASMR is big business op YouTube. Er wordt altijd vaag gedaan over de precieze inkomsten, maar je kunt veilig stellen dat de grote creators een prima boterham verdienen aan hun relaxende video’s.
Regel 34 van het internet
Toch kleeft er een stigma aan de video’s. Zo zien sommige mensen ASMR als een soort veredelde fetish, en zij kunnen het niet loskoppelen van erotiek. Het helpt daarbij niet mee dat de populairste YouTubers allemaal jonge, aantrekkelijke vrouwen zijn.
Uiteraard bestaat er zoiets als erotische ASMR, maar dat geldt voor alles op het wereldwijde web, als we regel 34 van het internet moeten geloven. Het overgrote deel is echter allesbehalve seksueel. Halverwege 2018 werd dit zelfs wetenschappelijk aangetoond, toen de Sheffield University liet zien dat ASMR-video’s een ‘significant’ effect op het ‘verlagen van de hartslag’ hebben.
Dit erotische beeld zorgde er uiteindelijk voor dat YouTube moeilijk adverteerders kon vinden om vooraf deze ’tintelende’-video’s te tonen, met de hele PayPal-affaire als gevolg. Lucy, van het kanaal Creative Calm ASMR, vindt dit raar.
Zij ziet ASMR namelijk als een vorm van virtual reality. “Je laat iemand een bepaalde scène meemaken. Ik probeer een bepaalde wereld te creëren waardoor ze even alle stress vergeten. Ik snap echter wel dat als je mij, en mijn kanaal, niet kent en ineens een video aanklik waarin ik verkleed ben als een stewardess je wel even denkt, ‘Waar kijk ik naar?'”
Uiteindelijk werden haar video’s gerapporteerd, en liet YouTube per mail weten dat ze niet familievriendelijk zijn. Hierdoor kon de videowebsite geen geschikte adverteerders vinden, en werden voortaan al haar filmpjes zonder reclames afgespeeld, zo zegt Lucy in gesprek met Medium.
En Lucy is bij lange na niet de enige ASMR-YouTuber die tegen problemen aanloopt. Ook het kanaal ASMR with MJ mag niet langer advertenties tonen. “Van de 66 video’s die ik heb gemaakt, zijn er 20 demonetized (worden geen advertenties afgespeeld – Commen)”.
Een sisser
Dit zorgt ervoor dat veel YouTubers hun vleugels uitspreiden en op zoek gaan naar andere inkomsten. Ze vragen bijvoorbeeld om donaties via Patreon, maken op maat gemaakte video’s voor fans of laten sponsors toe, zoals het hierboven aangehaalde voorbeeld van Renault.
Het probleem met deze oplossingen is dat je meestal niet om PayPal heen kunt. Deze betaalprovider staat te boek als ontzettend klantvriendelijk, waardoor je als afnemer van een product makkelijk je geld kunt terugvragen.
Uiteindelijk kregen zowel Sharon als Lucy een e-mail van PayPal waarin stond dat hun tegoed voor 180 dagen bevroren blijft. Dit betekent dat zij hun salaris niet kunnen opnemen. Bovendien is in ieder geval Sharon voor haar leven verbannen van PayPal.
Het is nog niet helemaal duidelijk wat de achterliggende reden is. In gesprek met Medium speculeert Sharon echter dat ze waarschijnlijk het slachtoffer van internettrolls is. Als je maar vaak genoeg gerapporteerd wordt bij PayPal gaat je account vanzelf op slot. Het helpt daarbij niet echt mee dat de klantenservice haar niet te woord wil staan.
In een reactie aan Engadget laat PayPal weten dat ze “geen policy tegen ASMR-gerelateerde content hebben.” Hoe dan ook, zowel de accounts van Sharon als Lucy werden binnen enkele dagen na de media-aandacht in ere hersteld, en konden ze hun geld weer opnemen.
Een verklaring vanuit PayPal bleef uit. Alhoewel de situatie dus uiteindelijk met een sisser is afgelopen, laat het wel zien hoe afhankelijk je als onafhankelijk maker van een paar grote techbedrijven kunt zijn, ook al ben je zelfstandig ondernemer.