“Ik zag het leven altijd als een potje The Sims waarbij ik de enige was die doorhad dat het allemaal nergens op sloeg.”
Hoe voelt een depressie?
Wanneer ben je depressief? Volgens hulpverleners is er sprake van een depressie wanneer je dagelijks leven wordt gehinderd door je gemoedstoestand. Maar wanneer is dit zo? Ben je alleen depressief als je niet je bed uit kunt komen, of is iemand die nergens het nut van inziet en constant neerslachtig is maar wel naar school of werk gaat ook depressief? En wanneer weet je zeker dat je gevoelens echt zijn, en dat je je niet gewoon aanstelt?
Volgens de DSM-V heb je last van een depressie als je minstens vijf symptomen van depressief gedrag vertoont, waaronder vermoeidheid en rusteloosheid. Hierbij is het belangrijkste symptoom de aanwezigheid van een sombere stemming, of het verlies van interesse in bepaalde activiteiten. Bovendien moeten de klachten minstens twee weken aanhouden.
Maar wat is somberheid? Ben je dan een beetje verdrietig, voel je je uitgeblust of moet er sprake zijn van zelfmoordgedachten? En wat is interesse in activiteiten verliezen? Heb je dan simpelweg minder lol in activiteiten die je vroeger wel leuk vond, of schuif je ze helemaal aan de kant?
Na een psychiaterbezoek in 2017 ben ik gediagnosticeerd met een chronische depressie. Hier is sprake van wanneer de klachten langer dan twee jaar aanhouden. Volgens de hulpverlener waren de symptomen immers al jaren overduidelijk. Ik had weinig energie, was neerslachtig, voelde mij somber, had slaapproblemen en speelde met suïcidale gedachten.
Tot die tijd had ik zelf de link met een depressie nog nooit gelegd: ik dacht dat ellendig voelen gewoon hoorde bij volwassen worden. De vraag ‘Hoe voelt een depressie?’ interesseert me dan ook mateloos aangezien gevoelens per definitie persoonlijk, en daarmee subjectief, zijn. In plaats van symptomen beschrijven is het dus handiger om mensen te vragen hoe een depressie aanvoelt.
Tatia, 19
‘Over het algemeen ben ik altijd vermoeid en heb ik weinig energie. Ook voelt het alsof er een soort mist in mijn hersens zit waardoor ik niet goed kan nadenken. Ik weet bijvoorbeeld niet zo goed wat slecht en kwaad is, en of ik mensen wel kan vertrouwen.’
‘Ook zijn er een hoop momenten waarop ik mij heel erg leeg voel. Er zit een soort gat in mij en ik denk dan dat alles in het leven zinloos is. Aan de toekomst denken lukt op zo’n moment niet. Verder zijn er periodes waarin ik overmatig veel huil, maar ironisch genoeg zijn er ook momenten dat ik juist bijna niet kan huilen.’
‘Het maakt niet uit hoe goed mijn dag is of wat voor iets leuks er ook gebeurd is, op de achtergrond voel ik altijd de aanwezigheid van die mist. Het voelt alsof het mijn lot is om zo te leven aangezien ik nu al jaren in behandeling ben, maar niet van de chronische depressie afkom.’
‘Inmiddels ben ik aan het gevoel gewend en heb ik ermee leren leven. De meeste klasgenoten weten bijvoorbeeld ook niet van mijn problemen. Ik lach veel en ben over het algemeen aanwezig. Het is dan ook een groot misverstand dat depressieve mensen continu zouden huilen of verdrietig zijn. Wel is het zo dat deze emoties jou continu in bedwang houden. Je kunt dus bijvoorbeeld lachen zonder daadwerkelijk gelukkig te zijn.’
Lees ook: Hoe je omgaat met een depressieve collega
Summer, 24
‘Veel mensen zeggen dat ze zich depressief voelen vanwege een gebeurtenis in hun leven, maar depressie draait niet om je verdrietig voelen door een externe gebeurtenis. Depressie gaat volgens mij om continu somber zijn, ongeacht wat er in je leven gebeurt.’
‘Zie het als een donkere wolk die je continu volgt, waar je ook heen gaat. Het neemt je hele leven over en wordt steeds zwaarder. Zo kan uit bed komen voelen als het beklimmen van de Mount Everest en voor jezelf zorgen, of voor anderen, is bijna niet te doen.’
‘De meest gevaarlijke kant van een depressie is zonder meer de valse gedachte dat het voor iedereen beter is dat jij er niet meer bent. De donkere wolk zorgt ervoor dat je niet meer kunt nadenken en dit soort gekke dingen gaat denken. Ik vergelijk depressie altijd met de de Dementors uit Harry Potter. Deze wezens zuigen alle vreugde en geluk uit je ziel, waarna je niets meer bent dan een leeg omhulsel.’
Kiran, 25
‘Hoe voelt een depressie in 1 woord? Gevoelloos. Mensen met een depressie zijn niet verdrietig, ze voelen gewoon niks. Ik ben tijdens mijn hele middelbare schoolperiode depressief geweest en pas sinds ik een paar jaar geleden met therapie ben begonnen gaat het beter.’
‘Ik was altijd gewend om mezelf te haten, niet op te willen staan aan het begin van de ochtend en mezelf van verplichting naar verplichting te slepen, zonder dat het mij iets uitmaakte. Ik dacht vroeger dat dit aan mijn persoonlijkheid lag. Hierdoor begon ik mezelf te haten en zelfs van mijn eigen lichaam te walgen.’
‘Maar de therapie heeft me goed gedaan. Het veranderde mijn perspectief op het leven compleet, alhoewel ik nog altijd wel een stukje depressiviteit in mij heb. Mensen denken dat ik de vrolijkheid zelve ben, maar ze zien de interne chaos niet. Ik heb namelijk geleerd om mijn daadwerkelijke gevoelens en emoties te verbergen want eerlijk gezegd boeit het uiteindelijk niemand. Aan het eind van de dag ben jij de enige die je kan helpen.’
Ook interessant: Hoe mannen omgaan met liefdesverdriet
Michael, 28
‘Hoe voelt een depressie? Voor mij bestaat het uit een mix van dingen. Ik ben ruim tien jaar af en aan depressief geweest en pas sinds onlangs begin ik het een beetje te begrijpen.’
‘De meeste mensen denken bij een depressie aan verdrietig zijn, maar ik zou het eerder omschrijven als een soort jeuk, alleen je weet niet waar het zit dus je kunt niet krabben. Verdrietigheid en somberheid zijn namelijk begrijpbare emoties en depressie is voor mij alles behalve begrijpbaar.’
‘Ook had ik continu last van tegenstrijdige gedachtes. Zo voelde ik me enerzijds compleet overspoeld door emoties, maar anderzijds heel leeg. Ik ging als een soort emotioneel blanco canvas door het leven en werd alle kanten rondgeslingerd, maar voelde tegelijk ook allerlei emoties van verdriet, rusteloosheid en boosheid. Depressie is helemaal niet logisch.’
‘Verder overheerst een gevoel van nutteloosheid. Ik zag het leven altijd als een potje The Sims, waarbij ik de enige was die doorhad dat het allemaal nergens op sloeg. De banen die mensen hebben, het geroddel, de politieke spelletjes, ambities, opgroeien, alles. Het is allemaal één grote grap. Zodra je dit inziet begin je je een buitenstaander te voelen, omdat je niet mee wilt doen aan het systeem.’
Meer over depressie
Op Commen schrijven jongeren over mentale gezondheid. Eerder vroegen we mensen naar hun ervaringen met winterdepressie, bekeken we het verband tussen CBD olie en depressie en gaven we tips voor het omgaan met ochtenddepressie.